kalkulator cła
Strona główna bloga
Biznes
Porady biznesowe

Kalkulator cła, akcyzy i VAT dla pojazdów: kompendium podatkowe dla importerów i firm

13 min czytania
Calculator placeholder

Wyślij z

Enter the country or currency you want to send money from.

Popularne

All countries

EUR Austria
EUR Belgia
EUR Chorwacja
EUR Cypr
CZK Republika Czeska
EUR Republika Czeska
DKK Dania
EUR Dania
EUR Estonia
EUR Finlandia
EUR Francja
EUR Niemcy
EUR Grecja
HUF Węgry
EUR Węgry
ISK Islandia
EUR Islandia
EUR Irlandia
EUR Włochy
EUR Łotwa
EUR Liechtenstein
EUR Litwa
EUR Luksemburg
EUR Malta
EUR Monaco
EUR Holandia
NOK Norwegia
EUR Norwegia
PLN Polska
EUR Polska
EUR Portugalia
RON Rumunia
EUR Rumunia
EUR San Marino
EUR Słowacja
EUR Slovenia
EUR Hiszpania
SEK Szwecja
EUR Szwecja
GBP Wielka Brytania
EUR Wielka Brytania
TRY Turcja

Kurs wymiany

– – –

GBP 1 = NGN 2030.28232

Opłata za przelew

Bezpłatny – – – 0.99 0.99 USD

Odbiorca otrzyma

Enter the country or currency you want to receive money in.

Popularne

All countries

EUR Andorra
AED Zjednoczone Emiraty Arabskie
USD Zjednoczone Emiraty Arabskie
XCD Anguilla
ALL Albania
AMD Armenia
EUR Armenia
USD Armenia
AOA Angola
EUR Austria
AUD Australia
AWG Aruba
AZN Azerbejdżan
EUR Azerbejdżan
USD Azerbejdżan
BBD Barbados
BDT Bangladesz
EUR Belgia
XOF Burkina Faso
BGN Bułgaria
EUR Bułgaria
USD Bułgaria
BHD Bahrain
USD Bahrain
BMD Bermuda
BND Brunei Darussalam
BOB Bolivia
BSD Bahamas
BTN Bhutan
BWP Botswana
BZD Belize
CAD Kanada
CHF Szwajcaria
EUR Szwajcaria
NZD Cook Islands
CLP Chile
XAF Cameroon
USD Chiny
COP Kolumbia
CRC Costa Rica
ANG Curaçao
EUR Cypr
CZK Republika Czeska
EUR Republika Czeska
USD Republika Czeska
EUR Niemcy
DJF Djibouti
DKK Dania
EUR Dania
USD Dania
XCD Dominica
DOP Dominican Republic
DZD Algeria
USD Ecuador
EUR Estonia
USD Estonia
EGP Egypt
EUR Hiszpania
ETB Ethiopia
EUR Finlandia
FJD Fiji
USD Micronesia
EUR Francja
XAF Gabon
GBP Wielka Brytania
EUR Wielka Brytania
USD Wielka Brytania
XCD Grenada
GEL Gruzja
EUR Gruzja
USD Gruzja
GHS Ghana
GIP Gibraltar
GMD Gambia
XAF Equatorial Guinea
EUR Grecja
USD Grecja
USD Guam
GYD Guyana
HKD Hongkong
USD Hongkong
HNL Honduras
EUR Chorwacja
EUR Węgry
HUF Węgry
USD Węgry
IDR Indonezja
EUR Irlandia
ILS Izrael
USD Izrael
INR India
USD India
EUR Islandia
EUR Włochy
JMD Jamajka
JPY Japonia
USD Japonia
KES Kenia
USD Kenia
KGS Kirgistan
EUR Kirgistan
USD Kirgistan
KHR Cambodia
AUD Kiribati
KMF Comoros
XCD Saint Kitts and Nevis
KWD Kuwejt
USD Kuwejt
KYD Cayman Islands
KZT Kazachstan
EUR Kazachstan
USD Kazachstan
XCD Saint Lucia
EUR Liechtenstein
LKR Sri Lanka
LSL Lesotho
EUR Litwa
USD Litwa
EUR Luksemburg
EUR Łotwa
MAD Maroko
EUR Monaco
EUR Mołdawia
MDL Mołdawia
USD Mołdawia
MGA Madagascar
MKD Macedonia
MNT Mongolia
EUR Martinique
MRU Mauritania
EUR Malta
MUR Mauritius
MVR Maldives
MWK Malawi
MXN Meksyk
MYR Malaysia
MZN Mozambique
NAD Namibia
XOF Niger
NGN Nigeria
EUR Holandia
USD Holandia
EUR Norwegia
NOK Norwegia
NPR Nepal
NZD New Zealand
USD New Zealand
OMR Oman
USD Oman
USD Panama
PEN Peru
PGK Papua New Guinea
PHP Filipiny
PKR Pakistan
PLN Polska
EUR Polska
USD Polska
USD Puerto Rico
EUR Portugalia
USD Portugalia
PYG Paraguay
QAR Katar
USD Katar
EUR Reunion
EUR Rumunia
RON Rumunia
USD Rumunia
RWF Rwanda
SAR Arabia Saudyjska
USD Arabia Saudyjska
SBD Solomon Islands
SCR Seychelles
EUR Szwecja
SEK Szwecja
USD Szwecja
SGD Singapur
USD Singapur
EUR Slovenia
EUR Słowacja
EUR San Marino
XOF Senegal
SRD Suriname
USD El Salvador
SZL Eswatini
XAF Chad
XOF Togo
THB Tajlandia
USD Tajlandia
TJS Tadżykistan
EUR Tadżykistan
USD Tadżykistan
USD Timor-Leste
TMT Turkmenistan
TOP Tonga
EUR Turcja
USD Turcja
TRY Turcja
TTD Trinidad and Tobago
TZS Tanzania
EUR Ukraina
UAH Ukraina
USD Ukraina
UGX Uganda
USD United States of America
UYU Uruguay
UZS Uzbekistan
EUR Uzbekistan
USD Uzbekistan
EUR Vatican City
XCD Saint Vincent and the Grenadines
USD Virgin Islands, British
VND Vietnam
VUV Vanuatu
WST Samoa
EUR Kosovo
ZAR Afryka Południowa
ZMW Zambia
This amount placeholder is shown due to an error in the calculator.
Zarejestruj się
Sign up to create an account and proceed in a new tab.

Powered by Moka United

Dotrze w kilka minut

Import samochodów to coraz popularniejszy sposób na rozwijanie biznesu motoryzacyjnego. Ale zanim ściągniesz z USA luksusowego SUV-a lub z Niemiec flotę aut dla swojej firmy, musisz uwzględnić trzy kluczowe obciążenia: cło, akcyzę i VAT. To właśnie one decydują o tym, czy transakcja będzie rentowna.

Dla przedsiębiorców zajmujących się handlem lub leasingiem samochodów, precyzyjne obliczenie tych podatków to codzienność. I tu z pomocą przychodzi kalkulator cła – narzędzie, które pozwala w kilka minut przewidzieć pełne koszty importu. Ale uwaga: nawet najlepszy kalkulator cła nie zastąpi zrozumienia zasad, stawek i momentu powstania obowiązku podatkowego.

W tym przewodniku wyjaśniamy krok po kroku, jak działają poszczególne podatki, kiedy je płacić, jak liczyć całkowity koszt nabycia pojazdu (tzw. landed cost) i jak zoptymalizować podatki w legalny sposób.

Kluczowe obciążenia podatkowe w imporcie pojazdów: cło, akcyza, VAT

Import samochodu to nie tylko cena zakupu. To również trzy obowiązkowe elementy fiskalne, które bezpośrednio wpływają na ostateczny koszt każdego sprowadzonego auta

  1. Cło – pobierane od wartości pojazdu przy imporcie spoza Unii Europejskiej. Aktualne stawki celne można sprawdzić na stronie Ministerstwa Finansów-Cło lub PUESC
  2. Akcyza – zależna od pojemności silnika, rodzaju paliwa i wieku pojazdu. Szczegółowe informacje o stawkach akcyzy dostępne są na stronie Ministerstwa Finansów-Akcyza
  3. VAT – naliczany od sumy wartości auta, cła i akcyzy. Procedury oraz stawki VAT przy imporcie samochodów można sprawdzić na stronie Ministerstwa Finansów-VAT

Z punktu widzenia biznesu, nie są to tylko podatki – to przewidywalne zobowiązania, które należy uwzględnić w kalkulacjach finansowych, polityce cenowej i marży.

Niezależnie od tego, czy prowadzisz salon, firmę leasingową czy działasz jako dealer, warto mieć pod ręką kalkulator cła oraz arkusz kalkulacyjny, aby dokładnie przewidzieć wszystkie koszty i scenariusze importu.

Mechanizmy podatkowe w transakcjach B2B: kiedy i jak płacić?

Import spoza Unii Europejskiej (np. z USA)

Gdy sprowadzasz samochód spoza UE – na przykład z USA, Japonii czy Szwajcarii – obowiązują Cię trzy podstawowe podatki: cło, akcyza i VAT. Należności te są płatne już przy odprawie celnej, a obowiązek podatkowy powstaje w momencie przekroczenia granicy. Dopiero po ich opłaceniu samochód może zostać dopuszczony do obrotu i legalnie użytkowany w Polsce.

W tym kontekście kalkulator cła staje się narzędziem nieocenionym – pozwala przewidzieć wysokość poszczególnych należności, ocenić opłacalność importu i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek finansowych.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) od płatnika VAT (np. z Niemiec)

Sytuacja w przypadku importu z UE jest nieco inna. Ponieważ transakcja odbywa się w ramach wspólnego rynku, cło nie występuje. Jednak nadal obowiązuje:

  • Akcyza – którą trzeba zapłacić w Polsce,
  • VAT – rozliczany w Polsce w deklaracji VAT-7 lub JPK_V7.

To rozwiązanie zwiększa płynność finansową, ponieważ w tym samym okresie możesz odliczyć i odzyskać VAT. Kalkulator cła i odpowiednie arkusze pomogą łatwo zaplanować koszty każdej transakcji i w pełni kontrolować przepływy finansowe.

Nabycie od osoby prywatnej w UE

Jeżeli auto kupujesz od osoby fizycznej (niebędącej płatnikiem VAT), sprawa jest jeszcze prostsza: nie płacisz cła ani VAT-u, ale nadal obowiązuje Cię akcyza.

W każdej z tych sytuacji kalkulator cła pomaga zrozumieć pełną strukturę kosztów – nawet jeśli samo cło nie zawsze występuje, masz pewność, że wszystkie obciążenia podatkowe zostały uwzględnione w kalkulacjach.

kalkulator cła

Kalkulacja całkowitego kosztu nabycia (landed cost) dla inwentarza

Aby dokładnie oszacować, ile naprawdę kosztuje sprowadzony pojazd, warto policzyć tzw. landed cost – czyli pełny koszt nabycia. Obejmuje on nie tylko cenę samego auta, ale także wszystkie dodatkowe opłaty i wydatki związane z jego importem, takie jak:

  • Transport – koszt przewozu samochodu z kraju eksportera do Polski,
  • Ubezpieczenie transportowe – zabezpieczenie auta na czas transportu,
  • Cło – naliczane od wartości pojazdu przy imporcie spoza UE,
  • Akcyza – zależna od pojemności silnika i rodzaju paliwa,
  • VAT – liczony od sumy wartości auta, cła i akcyzy.

Dzięki temu podejściu wiesz dokładnie, ile wynosi całkowity koszt auta zanim trafi ono do sprzedaży czy floty firmowej.

W tym miejscu kalkulator cła okazuje się nieocenionym narzędziem – pozwala w prosty sposób zbudować własny model wyliczeń, uwzględniający wszystkie składniki landed cost. Co ważne, przy większej liczbie pojazdów takie narzędzie pomaga szybko porównać koszty importu różnych aut, zidentyfikować najbardziej opłacalne transakcje i zaplanować budżet całej floty.

Dla firm zajmujących się regularnym importem samochodów warto połączyć kalkulator cła z arkuszem kalkulacyjnym, który pozwala aktualizować stawki podatków, kursy walut i koszty transportu. Dzięki temu każde nowe auto można oszacować precyzyjnie i bez ryzyka pomyłki, a zarazem łatwo przewidzieć marżę i rentowność całego importu.

Formuła na obliczenie cła

Podstawa: wartość pojazdu + koszty transportu i ubezpieczenia
Stawka: 10%

Przykład:
Jeśli wartość auta to 80 000 zł, a transport i ubezpieczenie kosztują 5 000 zł, to:
Cło = (80 000 + 5 000) × 10% = 8 500 zł.

To pierwszy krok, który każdy kalkulator cła wykonuje automatycznie.

Formuła na obliczenie akcyzy

Podstawa: wartość pojazdu
Stawki:

  • 3,1% – dla aut o pojemności silnika do 2000 cm³
  • 18,6% – dla aut o pojemności powyżej 2000 cm³

Dla auta o wartości 80 000 zł i silniku 2,0 l:
Akcyza = 80 000 × 3,1% = 2 480 zł.

W przypadku samochodu z większym silnikiem (np. 3,0 l):
Akcyza = 80 000 × 18,6% = 14 880 zł.

Formuła na obliczenie VAT

Podstawa: wartość auta + cło + akcyza
Stawka: 23%

W naszym przykładzie (Audi Q5 z USA, silnik 2,0 l):

  • Wartość auta: 80 000 zł
  • Transport i ubezpieczenie: 5 000 zł
  • Cło: 8 500 zł
  • Akcyza: 2 480 zł
    Podstawa VAT: 80 000 + 8 500 + 2 480 = 90 980 zł
    VAT = 90 980 × 23% = 20 925,40 zł

Biznesowy przykład kalkulacji

Załóżmy, że Twoja firma sprowadza z USA samochód Audi Q5 z 2021 roku o wartości 80 000 zł.

SkładnikKwota (zł)
Wartość auta80 000
Transport i ubezpieczenie5 000
Cło (10%)8 500
Akcyza (3,1%)2 480
VAT (23%)20 925
Łączny koszt nabycia (landed cost)116 905 zł

Oznacza to, że łączny koszt auta wzrasta o ok. 46%. Dlatego tak ważne jest, by przed zakupem użyć kalkulatora cła, który uwzględni wszystkie składniki i pokaże realną cenę samochodu po imporcie.

Online dostępnych jest wiele prostych narzędzi, takich jak kalkulator akcyzy ale przy większej liczbie pojazdów warto stworzyć własny arkusz kalkulacyjny – z możliwością aktualizacji stawek i kursów walut.

Optymalizacja podatkowa i preferencyjne warunki importu

Pojazdy elektryczne i hybrydowe

Samochody elektryczne i hybrydy plug-in cieszą się dziś szczególnymi przywilejami podatkowymi, które mogą znacząco obniżyć koszty importu. W wielu przypadkach przysługuje im zwolnienie z akcyzy, a dla firm importujących pojazdy oznacza to możliwość budowania niskoemisyjnej floty przy niższych kosztach fiskalnych i mniejszym obciążeniu finansowym.

Dzięki kalkulatorowi cła można w prosty sposób porównać koszty importu auta elektrycznego i spalinowego. Różnice w podatkach mogą sięgać nawet kilkunastu tysięcy złotych, co sprawia, że wcześniejsze planowanie i symulacja kosztów stają się kluczowe dla rentowności inwestycji. Taki kalkulator pozwala również uwzględnić zmienne, takie jak transport, ubezpieczenie czy kursy walut, które wpływają na ostateczny landed cost.

Pojazdy zabytkowe

Import aut starszych niż 30 lat, posiadających status zabytku (potwierdzony opinią rzeczoznawcy), wiąże się z atrakcyjnymi preferencjami podatkowymi. Takie pojazdy są zwolnione z cła i akcyzy, a stawka VAT wynosi tylko 8%. Dla firm specjalizujących się w imporcie klasyków to nie tylko sposób na zbudowanie unikatowej oferty, ale również możliwość uzyskania wysokiej marży przy relatywnie niskich kosztach.

W tym kontekście kalkulator cła może posłużyć do szybkiej kalkulacji całkowitego kosztu nabycia dla pojazdów zabytkowych, uwzględniając wszystkie obowiązujące ulgi i preferencje podatkowe. To narzędzie pozwala łatwo ocenić, które auta będą najbardziej opłacalne do importu.

Odzyskanie VAT

Dla firm zarejestrowanych jako podatnicy VAT odzyskanie podatku od importowanych samochodów jest kluczowym elementem optymalizacji finansowej. Jeżeli pojazd jest przeznaczony na sprzedaż lub do użytku firmowego, możliwe jest odliczenie VAT-u od całkowitego kosztu nabycia.

Oczywiście, warunkiem jest prawidłowe udokumentowanie transakcji i jej ujęcie w ewidencji JPK_V7. Kalkulator cła w tym kontekście pozwala przewidzieć nie tylko łączny koszt brutto, ale również możliwą kwotę zwrotu VAT, co ułatwia planowanie przepływów finansowych i ocenę rentowności importu każdego pojazdu.

kalkulator cła

Zgodność z przepisami i zarządzanie ryzykiem podatkowym

Rzetelna wycena pojazdu

Celowe zaniżanie wartości pojazdu przy imporcie to jeden z najczęstszych błędów popełnianych przez importerów. Organy celne mają prawo zweryfikować deklarowaną wartość na podstawie średnich cen rynkowych, faktur z podobnych transakcji, a nawet ogłoszeń sprzedaży aut w kraju eksportera.

Skutki zaniżenia wartości mogą być poważne:

  • kary finansowe – korekty i dodatkowe podatki, które trzeba uiścić z odsetkami,
  • ryzyko kontroli podatkowej – szczególnie przy dużych wolumenach importu,
  • postępowanie karno skarbowe – w przypadku rażących nieprawidłowości.

Dlatego bardzo ważne jest, aby kalkulator cła zawsze opierał się na rzeczywistej wartości pojazdu, uwzględniając wszystkie koszty dodatkowe, takie jak transport i ubezpieczenie.

Dodatkowo warto:

  • korzystać z aktualnych danych rynkowych i katalogów cenowych pojazdów,
  • dokumentować źródło (faktury, oferty dealerów, raporty wyceny),
  • w razie wątpliwości skonsultować się z profesjonalnym doradcą celnym lub podatkowym.

Poprawna wycena nie tylko minimalizuje ryzyko sankcji, ale także pozwala dokładnie obliczyć landed cost i przewidzieć ostateczny koszt pojazdu. Dzięki temu kalkulator cła staje się nie tylko narzędziem do szybkich wyliczeń, ale również wsparciem w zgodnym z przepisami planowaniu finansowym importu.

Dokumentacja

Kluczem do bezpieczeństwa podatkowego przy imporcie samochodów jest kompletna i rzetelna dokumentacja. Każdy dokument pełni określoną funkcję i jego brak może skutkować problemami podczas kontroli lub utrudnieniami w odzyskaniu VAT. Podstawowe dokumenty to:

  • Faktura zakupu – potwierdza wartość pojazdu oraz stronę transakcji, niezbędna przy obliczaniu cła, akcyzy i VAT,
  • Dokument transportowy – dowód przewozu auta z kraju eksportera, który pozwala udokumentować koszty transportu w landed cost,
  • Deklaracja celna – oficjalny dokument potwierdzający zgłoszenie pojazdu do odprawy celnej i naliczenie należnych podatków,
  • Potwierdzenie zapłaty akcyzy i VAT – dowód uregulowania obowiązków podatkowych, potrzebny do późniejszego odzyskania VAT.

Brak któregokolwiek z tych dokumentów może nie tylko utrudnić odzyskanie VAT, ale również podważyć prawidłowość całego rozliczenia podatkowego, prowadząc do korekt, kar finansowych, a w skrajnych przypadkach – kontroli lub postępowania karno skarbowego.

W tym kontekście kalkulator cła nie tylko pozwala obliczyć wysokość należności, ale również pomaga stworzyć pełne zestawienie kosztów dla każdego pojazdu. Połączenie dokładnych wyliczeń z kompletną dokumentacją pozwala uniknąć błędów, ułatwia audyt i daje pewność, że wszystkie obowiązki podatkowe zostały spełnione zgodnie z prawem.

Profesjonalne doradztwo

Przy większych wolumenach importu samochodów, zwłaszcza gdy obejmują różne rodzaje pojazdów i pochodzą z różnych krajów, warto skorzystać z usług profesjonalnej agencji celnej lub doświadczonego doradcy podatkowego. Wsparcie specjalisty to nie dodatkowy koszt, lecz inwestycja w bezpieczeństwo i zgodność z przepisami.

Ekspert pomoże w:

  • poprawnym wypełnieniu deklaracji celnych i podatkowych,
  • obliczeniu cła, akcyzy i VAT z uwzględnieniem aktualnych stawek i ulg,
  • optymalizacji podatkowej, np. przy samochodach elektrycznych, hybrydowych czy zabytkowych,
  • przygotowaniu kompletnej dokumentacji, niezbędnej do odzyskania VAT i uniknięcia kontroli fiskalnych,
  • planowaniu przepływów finansowych, tak aby płatności były terminowe, a koszty przewalutowań minimalne.

Dodatkowo, doradca pomoże w prawidłowym wykorzystaniu narzędzi, takich jak kalkulator cła, w codziennych kalkulacjach kosztów importu i szacowaniu landed cost dla całej floty. Dzięki temu firmy mogą uniknąć ryzyka finansowego, przyspieszyć proces odprawy celnej i skoncentrować się na rozwoju biznesu, zamiast tracić czas na zawiłe procedury podatkowe.

Efektywne zarządzanie płatnościami międzynarodowymi z TransferGo

Import aut często wymaga szybkich płatności za granicę – do sprzedawców, przewoźników czy agentów celnych. W takich momentach liczy się nie tylko prędkość, ale też kurs wymiany walut.

Z pomocą przychodzi TransferGo – platforma, która umożliwia szybkie, bezpieczne i tanie przelewy międzynarodowe. Dzięki niej możesz:

  • płacić dostawcom w ich walucie po korzystnym kursie,
  • unikać wysokich opłat bankowych,
  • przyspieszyć zwolnienie pojazdów z portu,
  • zachować kontrolę nad marżą dzięki niższym kosztom przewalutowań.

Dla importerów samochodów to realna oszczędność czasu i pieniędzy – bo każda godzina przestoju pojazdu w porcie to utracony zysk.

Najczęściej zadawane pytania

1. W jaki sposób firma może odzyskać VAT zapłacony za importowany samochód, który będzie dalej odsprzedawany?
Jeśli jesteście zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT, możecie ująć podatek naliczony w deklaracji VAT-7 lub JPK_V7. Oczywiście konieczne jest posiadanie pełnej dokumentacji celnej i faktury.

2. Jakie są konsekwencje zaniżenia wartości pojazdu w deklaracji celnej?
Urząd celny może zweryfikować wartość, nałożyć korektę i grzywnę, a w skrajnych przypadkach wszcząć postępowanie karno skarbowe.

3. Czy przy imporcie dziesięciu samochodów należy składać osobne deklaracje akcyzowe?
Tak, każda jednostka pojazdu wymaga oddzielnej deklaracji AKC-U/S.

4. Sprowadzamy auto zabytkowe. Jakie dokumenty są potrzebne, aby skorzystać z preferencyjnych stawek podatkowych?
Niezbędne są: opinia rzeczoznawcy potwierdzająca status zabytku, dowód rejestracyjny, oraz potwierdzenie wieku pojazdu (powyżej 30 lat).

5. Czym różni się rozliczenie VAT przy zakupie auta od dealera w Niemczech (WNT) od importu z USA?
W przypadku WNT VAT rozlicza się samodzielnie w deklaracji, a przy imporcie z USA VAT jest płacony przy odprawie celnej.

6. Czy można zaliczyć cło i akcyzę do kosztów uzyskania przychodu w firmie?
Tak, o ile pojazd jest przeznaczony na cele firmowe (np. jako środek trwały lub towar handlowy), cło i akcyza stanowią koszty podatkowe.

Podsumowanie

Import samochodów może być bardzo opłacalny, o ile odpowiednio wcześnie zaplanujesz wszystkie zobowiązania fiskalne. Kalkulator cła to Twój najlepszy przyjaciel w tym procesie – pozwala przewidzieć łączny koszt, uniknąć niespodzianek i utrzymać kontrolę nad rentownością transakcji.

A jeśli chcesz równie sprawnie zarządzać płatnościami międzynarodowymi, wybierz TransferGo – platformę, która pomaga firmom i importerom przesyłać pieniądze szybciej, taniej i bezpieczniej.

O autorze

Kamila

Copywriter, specjalista ds. content marketingu, wydawca reklam TV z 12 letnim stażem. Prywatnie mama trójki chłopaków i miłośniczka psów. Uwielbia podróże, ponieważ każda z nich jest nową przygodą i doświadczeniem. Interesuje się życiem Polaków za granicą, zwłaszcza w Niemczech.