TransferGo
22.10.2021 | 7min
Tradycja związana z obchodami Wszystkich Świętych wywodzi się z dawnych uroczystości chrześcijańskich zapoczątkowanych już w Cesarstwie Rzymskim. W Polsce dawne zwyczaje wciąż są kultywowane, ale w innej formie. Tradycyjnie, w dniu Wszystkich Świętych (1 listopada), a także następnego dnia, czyli w Dzień Zaduszny (zwany powszechnie Zaduszkami), Polacy zjeżdżają z różnych stron kraju i świata by odwiedzić cmentarze, zatroszczyć się o groby bliskich i zapalić na nich znicze.
WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH — HISTORIA & ZWYCZAJE NA ŚWIECIE
- Wszystkich Świętych ― skąd się wywodzi tradycja?
Niegdyś w Cesarstwie Rzymskim obchodzono wspomnienie wszystkich męczenników chrześcijańskich, a tradycja ta stopniowo coraz bardziej się utrwalała. W średniowieczu charakter obrzędów nabierał różnych wymiarów. Zmieniał się wachlarz zmarłych, którym dedykowano to święto ― byli to zmarli, którzy osiągnęli stan zbawienia, apostołowie, męczennicy. Uważa się nieraz, że święto Wszystkich Świętych ma genezę przedchrześcijańską.
- Wszystkich Świętych ― kiedy obchodzimy?
Data 1 listopada utrwaliła się najprawdopodobniej pod wpływem zwyczaju występującego u Anglosasów i Franków związanym z uroczystością sollemanitas sanctissima (uroczystość najświętszych). Wskazuje się także na genezę celtycką, ponieważ rok kalendarzowy Celtów rozpoczynał się w listopadzie.
- Wszystkich Świętych na świecie ― obchody w innych krajach
Dziś najbardziej hucznie obchodzi się Wszystkich Świętych m.in. w Meksyku. Święto to występuje tam pod nazwą Día de Muertos i ma ono charakter hucznej zabawy. Jest to najstarsze religijno-etniczne święto meksykańskie, czczące życie pozagrobowe zmarłych. Pierwotnie wywodzi się ono z epoki prekolumbijskiej. Meksykańska tradycja Dnia Zmarłych pozbawiona jest grozy i smutku. To radosny czas biesiady dla całej rodziny. Uważa się, że dusze zmarłych współegzystują, nawiedzają żyjących bliskich. Tego dnia przygotowuje się satyryczne rymowanki i skecze z udziałem ludzkich czaszek (zrobionych zazwyczaj z cukru).
HALLOWEEN A WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH
Obchody Halloween wypadają 31 października, czyli na dzień przed dniem Wszystkich Świętych. Święto to jest hucznie obchodzone w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Wielkiej Brytanii i Irlandii. Tradycja ta wiąże się historycznie z celtyckimi obrządkami palenia ognisk by zatrzeć granicę między światem doczesnym i zaświatami. Połączenie z pogańskimi kultami sprawia, że dziś wielu katolików ma dość negatywny stosunek do Halloween, prowadzący wręcz do negacji tego “okultystycznego święta”. Samo słowo Halloween wywodzi się ze sformułowania “All Hallows Eve” czyli Wigilia Wszystkich Świętych. Tradycja obchodzenia Halloween zawitała do Polski w latach 90-tych na fali kopiowania wszystkiego z Zachodu. W dniu obchodów Halloween polskie dzieci coraz częściej wychodzą na ulice, by zapukać do drzwi i wypowiedzieć popularne „cukierek albo psikus!‟ (z angielskiego „trick or treat!‟). Zarówno dzieci, jak i rodzice przebierają się wówczas za czarownice, wróżki, potwory, duchy i inne stworzenia, mające wywołać strach. Tego dnia lepiej mieć się na baczności i warto też przygotować sobie w domu torebkę cukierków dla najmłodszych!
WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH W POLSCE
W okolicy dnia Wszystkich Świętych, polskie drogi stają się jeszcze bardziej ruchliwe. Polacy przemieszczają się, by móc dotrzeć na cmentarze i uczcić pamięć zmarłych bliskich. To dla wierzących katolików czas zadumy, modlitwy i czas przemyśleń nad zagadnieniami ostatecznymi. Potoczne święto Wszystkich Świętych nazywa się również Świętem Zmarłych. Nazwa ta utrwaliła się od czasów PRL-u, kiedy to starano się nadać świętu świeckie znamiona. W folklorze słowiańskim, obecnym na terenach Białorusi, Polesia, Rosji, Ukrainy i Polski, żywa była także tradycja tzw. „dziadów‟. Jej istotą było „obcowanie żywych ze zmarłymi‟. Podczas tego obrzędu starano się pozyskać przychylność zmarłych, poprzez karmienie i pojenie dusz (np. miodem, kutią, jajkami i wódką). Ludowy obrzęd dziadów stał się inspiracją dla Adama Mickiewicza. II część Dziadów zawiera sceny wzywania dusz podczas wiejskiego zgromadzenia odbywającego się w opuszczonej kaplicy na cmentarzu. Obrzędowi przewodniczył Guślarz, który wygłasza rytualne formuły by przywołać dusze zmarłych przebywających w czyśćcu.
Podczas obchodów Wszystkich Świętych polskie cmentarze palą się ogniem zniczów. W połączeniu z surowym kamieniem nagrobków, cmentarnymi drzewami i jesienną aurą, daje to zwykle mocny efekt i wpływa na podniosły charakter święta. Nawet jeśli w pobliskiej okolicy nie znajduje się żaden grób z bliskimi, warto i tak się przejść na cmentarz, chociażby po to by zapalić znicz na mogliłach zbiorowych, czy na nagrobkach znanych postaci historycznych. Poniżej prezentujemy listę najpiękniejszych i najciekawszych historycznie cmentarzy w Polsce.
NAJPIĘKNIEJSZE CMENTARZE W POLSCE
- Cmentarz Powązkowski w Warszawie
Jest to zabytkowy cmentarz stolicy założony w listopadzie 1790 r., dziś pod ścisłą ochroną konserwatorską. Cmentarz stanowi miejsce pochówku wielu wybitnych postaci ze świata kultury, sztuki czy polityki. Na cmentarzu spoczywa ponad milion osób. Najbardziej charakterystyczną częścią nekropolii jest tzw. Aleja Zasłużonych.
- Cmentarz Rakowicki w Krakowie
Cmentarz powstał już w 1803 r. i jest do tej pory najbardziej znaną nekropolią Krakowa. Nazwa wywodzi się od nazwy drogi wiodącej do pobliskiej wsi Rakowice. Również posiada Aleję Zasłużonych. Na terenie cmentarza znajduje się także Pomnik Ofiar Komunizmu.
- Cmentarz Żydowski w Częstochowie
Jest to jeden z największych tzw. kirkutów w Polsce. Zajmuję powierzchnię ok. 8,5 ha i mieści ok. 4,5 tys. macew. Prezentuje się wyjątkowo ― prawie w całości porośnięty jest lasem, nagrobki pokrywa bluszcz. Wynika to jednak niestety z faktu, że groby ani nie są często odwiedzane, ani nikt na stałe się nimi nie zajmuje.
- Cmentarz łemkowski w Żydowskim
Żydowskie to nieistniejąca wieś w okolicach Krempnej, w Beskidzie Niskim. Po II wojnie światowej mieszkańcy wioski zostali wysiedleni do ZSRR, a we wsi urządzono PGR, które nie przetrwało do dzisiejszych czasów, ale widoczne są jego pozostałości. Wszystko inne, to także pozostałości tego, co kiedyś w wiosce funkcjonowało. W północnej części wsi znajdziemy stary cmentarz łemkowski (z dobrze zachowanymi nagrobkami i krzyżami) oraz ślady cerkwi grekokatolickiej.
- Cmentarz muzułmański w Lebiedziewie
Obecność śladów muzułmańskich na tym terenie wiąże się z działalnością Jana III Sobieskiego, który w podzięce Tatarom za służbę, nadawał im ziemię i szlachectwo. Tatarowie założyli tu także cmentarz, na którym pierwszy nagrobek pojawił się najprawdopodobniej w okolicach 1704r.
TransferGo
TransferGo is here to make your life easier. Whether you’re paying bills, supporting family, helping businesses or dealing with emergencies—we want you to be able to make fast, low-cost money transfers safely and securely. We want to make a tangible difference to your lives, reward your hard work, and help every one of you become more prosperous. How? By making global money transfers as simple as sending a text.